5 hướng “thoát hiểm” ngoạn mục hậu Covid-19

Chuyển đổi số

Đại dịch Covid-19 là yếu tố thúc đẩy hành trình chuyển đổi số tại nhiều DN diễn ra nhanh và quyết liệt hơn bao giờ hết. Khi thực hiện giãn cách xã hội, công nghệ đã giúp các công ty chuyển đổi sang làm việc ở nhà và hoạt động trực tuyến nhanh chóng, linh hoạt. 

Trường hợp của Tổng công ty bảo hiểm Bảo Việt là một điển hình. Dù đã đầu tư rất sớm vào hệ thống truyền thông và kết nối nội bộ nhưng trước Covid-19, không dễ để thuyết phục nhân viên cùng sử dụng. Vậy nhưng giờ đây, việc dùng hệ thống truyền thông nội bộ để trao đổi và làm việc nhóm đã không thể thiếu tại công ty. Cũng từ khi đại dịch Covid-19 xảy ra, số lượng đơn hàng trực tuyến đã gia tăng đáng kể dù trước đây, khó để các nhân viên ở tỉnh xa “chia tay” với cách làm giấy truyền thống.

Các chuyên gia cho rằng, Covid-19 đã mở ra một giai đoạn mà mọi định hướng kinh doanh đều hướng tới nền tảng số. Mọi tổ chức từ lãnh đạo tới nhân viên đều cần tư duy số và công nghệ sẽ trở thành ngôn ngữ chung kết nối mọi tới tương lai.

Chuyển đổi chiến lược kinh doanh 

Không chỉ chuyển đổi số, để thích ứng và tồn tại trong giai đoạn này, DN còn phải liên tục thay đổi chiến lược kinh doanh. Nhiều DN đã khai phá những thị trường mới, nhu cầu mới và khách hàng mới. Chẳng hạn như Grab. Khi dịch vụ taxi công nghệ bị tam ngưng hoạt động, DN này đã ngay lập tức ra mắt dịch vụ đi chợ hộ Grabmart. Cũng như thế, khi dịch vụ xe công nghệ be tạm ngưng vận hành, Be Group đã nhanh chóng đưa dịch vụ “đi chợ” vào hoạt động. Dịch vụ này nhận mua và vận chuyển thực phẩm cho người tiêu dùng trong các thành phố lớn.

Trong khi các DN vận chuyển thay đổi phương thức kinh doanh thì các nhà sản xuất như Vinamilk đẩy mạnh hàng loạt sản phẩm chuyên về sức đề kháng để đáp ứng nhu cầu tăng cường sức khỏe cho người tiêu dùng… Chính tinh thần “dám thay đổi” và tốc độ thay đổi là thước đo cho khả năng tồn tại của các DN trong thời điểm này.

Quyết liệt chuyển dịch cơ cấu tổ chức

Cùng với chuyển đổi số, chuyển đổi phương thức kinh doanh, nhiều CEO và giám đốc nhân sự cho rằng, khủng hoảng Covid-19 làm thay đổi nhiều vấn đề vốn bất di bất dịch, trong đó có cơ cấu tổ chức. Dịch Covid-19 cũng là “khoảng nghỉ” để DN rà soát lại đội ngũ, thay đổi mô tả công việc ở nhiều vị trí để có thể có được nguồn thu. Rất nhiều vị trí phải thay đổi cho phù hợp với tình hình thực tế theo kiểu người lao động phải đa nhiệm, đa năng hơn. Chẳng hạn như, nhân viên bộ phận vận hành được đào tạo để chuyển đổi thành bộ phận bán hàng và thu nhập cố định được thay thế bằng thu nhập kinh doanh. Xu hướng chuyển dịch này đang diễn ra tại nhiều DN bán lẻ, bảo hiểm, ngân hàng và bất động sản.

Tăng truyền thông nội bộ 

Sự thay đổi trên thực tế buộc các DN phải tăng truyền thông nội bộ để gắn kết nhân sự lại với nhau. Các chuyên gia cho rằng, để “cách ly mà không chia xa”, DN phải biết tận dụng mọi cơ hội truyền thông nội bộ trên đa phương tiện và những nền tảng mới để gắn kết nhân viên, giúp họ an tâm hơn, đồng thời nắm được những ưu tiên trong hàng loạt thay đổi đang đồng loạt diễn ra. 

Hiện tại, Công ty vàng bạc đá quý PNJ đang sử dụng hệ thống khảo sát nhanh hàng ngày để nhân viên cập nhật nhanh về “tình hình sức khỏe”của DN. Tổng giám đốc INSEE thì livestream về kết quả kinh doanh tới công nhân của từng nhà máy hay nhân viên Vietcredit nhảy Ghen Covid-19, quay lại bằng Tiktok và chia sẻ với toàn hệ thống nhờ Workplace…

Bên cạnh đó, ngoài việc giải quyết những khó khăn trong kinh doanh, nhiều DN thể hiện tốt vai trò xã hội trong việc “chung tay phòng chống Covid-19”. Chẳng hạn như nhân viên Saint Gobain cùng góp những ngày lương để ủng hộ 5 triệu khẩu trang chống dịch, ban lãnh đạo SHB tự nguyện giảm lương 30-50% cho đến khi hết dịch để dồn lực cho gói cho vay ưu đãi dành cho DN bị ảnh hưởng. Theo các chuyên gia, những giá trị cộng đồng mà các DN đang tạo ra trong giai đoạn này ngoài việc thúc đẩy lòng tự hào của nhân viên sẽ là những điểm sáng trong “Thương hiệu nhà tuyển dụng” của họ trong tương lai.

Làm việc từ xa, làm việc tại nhà sẽ được nhiều DN áp dụng hậu Covid-19

Tập trung huấn luyện và đào tạo 

Dù dịch bệnh gây nhiều khó khăn trong kinh doanh nhưng nhiều DN với tầm nhìn xa đã lựa chọn thời điểm này để huấn luyện đào tạo nhằm nâng cao nội lực sẵn sàng hơn cho giai đoạn mới. Chẳng hạn như Công ty bảo hiểm Prudential mới đầu tư 2 triệu USD cho hệ thống đào tạo đại lý trưc tuyến lần đầu tiên cho phép giảng viên tương tác với hàng trăm nhân viên từ nhiều đầu cầu trong cả nước. Hay như INSEE Việt Nam chi một khoản tiền không nhỏ để đăng ký tài khoản học trực tuyến trên LinkedIn cho toàn bộ nhân viên cấp quản lý. Công ty FE Credit tập trung đào tạo kỹ năng mới cho đội ngũ là tiếp cận khách hàng qua điện thoại và bán hàng từ xa…

Các chuyên gia cho rằng, việc sẵn sàng cho nhiều kịch bản khác nhau từ ngắn hạn đến dài hạn hậu Covid-19 là rất cần thiết đối với các DN hiện nay. Một năng lực mới cho các lãnh đạo thời nay được nhiều DN nhắc tới là khả năng lên kế hoạch kinh doanh không gián đoạn với nhiều tình huống và có hướng thích ứng nhanh chóng. Bởi, Covid-19 sẽ qua đi nhưng nhiều thay đổi sẽ vẫn ở lại. Trong đó, xu hướng làm việc từ xa, làm việc tại nhà vẫn sẽ được nhiều DN áp dụng. Bên cạnh đó, các chuyển đổi nguồn nhân lực từ nhân sự cố định sang tận dụng các nguồn lực chia sẻ (freelance, nhân sự bán thời gian…) sẽ ngày càng phổ biến. Các phương thức tưởng thưởng thay đổi theo hướng giảm chi phí cố định sẽ được ưu tiên hơn. Trong bối cảnh đó, các DN sẽ phải tiếp tục tận dụng các nền tảng số để đảm bảo sự mượt mà trong vận hành và gắn kết sâu trong tổ chức.

Bên cạnh những thay đổi về mô hình kinh doanh, cách thức làm việc, những kỹ năng mới cũng được hình thành và sẽ quyết định sự “sống còn” của mỗi người đi làm. Trong khi các DN đang liên tục thuyên chuyển hoặc tinh giảm nhân sự theo lộ trình, nếu người lao động không tập trung phát triển khả năng “đa nhiệm”, sẵn sàng tinh thần “một người làm bằng hai” để tạo ra nhiều giá trị rõ ràng hơn thì rủi ro bị đào thải sẽ rất lớn.

Ngoài những yếu tố trên, các chuyên gia cho rằng, văn hóa hay năng lực hành vi cũng sẽ có những thay đổi nhất định. “Khi cả nước đang gồng mình chống dịch thì nhiều DN đã kịp có những bước thay đổi thức thời và tôi tin đây là những vũ khí thiết yếu cho các DN này bứt phá trong giai đoạn hậu Covid-19. Bên cạnh đó, nhiều DN đang làm hết sức để bảo vệ quyền lợi cho nhân viên và ngược lại, các nhân viên cũng phải thể hiện trách nhiệm và tinh thần cao nhất để cùng chung tay với DN”, bà Thanh Nguyễn - Giám đốc điều hành Anphabe chia sẻ.