Founder các startup kỳ lân thường khởi nghiệp ở độ tuổi nào?

Với sự phát triển hiện nay của mạng xã hội, hình ảnh, thông tin về các nhà sáng lập (founder) khởi nghiệp thành công khi tuổi đời còn rất trẻ có thể dễ dàng được tiếp cận và chia sẻ rộng rãi qua Internet. Tuy nhiên, các trường hợp nổi tiếng này, như Mark Zuckerberg, Bill Gates, John Collison hay Evan Spiegel, có phản ánh chính xác độ tuổi bình quân của tất cả founder thành công nhất trên thế giới?

Trên thực tế, có khá nhiều định kiến xung quanh những startup được định giá hơn 1 tỷ USD, còn gọi là các startup "kỳ lân". Đơn cử, các startup này phải được thành lập chủ yếu bởi những người bỏ học tại Ivy League (nhóm 8 trường đại học danh giá nhất nước Mỹ); ý tưởng khởi nghiệp của startup phải có mặt đầu tiên trên thị trường, hay đã trải qua nhiều chương trình tăng tốc nổi tiếng.

Cần biết rằng, một số ít startup kỳ lân phù hợp với những định kiến nói trên, nhưng phần lớn lại không như vậy. Trong đó, độ tuổi bình quân của founder là một yếu tố có sự khác biệt giữa hiện thực và suy nghĩ của nhiều người - điều đã bị "bóp méo" bởi một số ngoại lệ nổi tiếng.

Theo Ali Tamaseb - Giám đốc quỹ đầu tư mạo hiểm DCVC, các startup thành công nhất thường được thành lập bởi những người ở độ tuổi 30 hoặc hơn. Dành 4 năm nghiên cứu hơn 200 startup kỳ lân trong 15 năm qua, Tamaseb cho biết, độ tuổi bình quân của founder khi bắt đầu khởi nghiệp là 34. Vị giám đốc này cho rằng, đây là bằng chứng thể hiện rõ việc các nhà lãnh đạo sở hữu nhiều kinh nghiệm rõ ràng sẽ có lợi thế hơn trong xây dựng doanh nghiệp. 

"Trên thực tế, có nhiều founder startup kỳ lân thành công ở đầu độ tuổi đôi mươi, nhưng hầu hết họ lại không như vậy". Do đó, "tuổi tác không phải yếu tố quyết định", Tamaseb nói.

Dù vậy, độ tuổi của một founder thành công trong suy nghĩ của nhiều người lại thường bị "bóp méo" bởi một số ngoại lệ nổi tiếng. Cụ thể hơn, khi đồng sáng lập ra Apple, Steve Jobs chỉ mới 21 tuổi; Bill Gates và Mark Zuckerberg đều cùng 19 tuổi khi bỏ học tại Harvard để khởi nghiệp. Trong khi đó, những cái tên thường bị bỏ qua là tỷ phú Jeff Bezos và Elon Musk - hai cá nhân giàu nhất giới công nghệ, đều ở độ tuổi 30 khi xây dựng doanh nghiệp.

Các startup thành công nhất thường được thành lập bởi những người ở độ tuổi 30 hoặc hơn

Ngoài ra, một nghiên cứu khác đến từ Trường kinh doanh MIT Sloan cũng cho thấy sự khác biệt giữa hiện thực và suy nghĩ của nhiều người, cho rằng các doanh nhân khởi nghiệp thành công nhất tại Thung lũng Silicon đều là những tân sinh viên bỏ học đại học. 

Theo đó, trong số 0,1% startup dẫn đầu thị trường về tốc độ tăng trưởng trong 5 năm đầu thành lập, độ tuổi bình quân của founder khi khởi nghiệp là 45. Kết quả này cũng giống với nhóm các doanh nghiệp dẫn đầu về tốc độ tăng trưởng doanh số, vừa thực hiện xong một thương vụ M&A, hoặc một đợt IPO.

Nói cách khác, khi nhìn vào các startup, doanh nghiệp thành công nhất, có thể thấy độ tuổi bình quân của founder chỉ tăng chứ không giảm. "Các cá nhân cực kỳ xuất sắc sẽ làm được những điều tuyệt vời ngay cả khi họ còn trẻ. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là họ sẽ không thể làm được những điều tốt hơn nữa khi trưởng thành hơn", Pierre Azoulay - Giáo sư tại Trường kinh doanh MIT Sloan, nhận xét. 

Đơn cử, iPhone - dòng sản phẩm thành công nhất, mang lại nhiều lợi nhuận nhất cho Apple, chỉ được Steve Jobs và công ty này giới thiệu ra thị trường khi Jobs đã 52 tuổi. Trong khi đó, Amazon chỉ thực sự thoát ly khỏi việc bán sách trực tuyến, và trở thành 'ông lớn' thương mại điện tử cũng như đạt tốc độ tăng trưởng vốn hóa thị trường cao nhất khi Jeff Bezos đã bước sang tuổi 45.

Thêm nữa, dù kết quả nghiên cứu của Tamaseb cho ra độ tuổi bình quân của founder là 30 hoặc hơn (sớm hơn khoảng 10 năm so với con số từ MIT Sloan), song cần biết rằng, các founder này đều đã có thời gian tích luỹ kinh nghiệm từ rất sớm. Ví dụ, tỷ phú Eric Yuan sáng lập Zoom Video Communications ở tuổi 41, sau khi rời vị trí cấp cao tại Cisco System. Tỷ phú Jan Koum - co-founder của WhatsApp, xây dựng ứng dụng nhắn tin này vào năm 32 tuổi, sau khi đã có 1 thập niên kinh nghiệm làm kỹ sư tại Yahoo.

Tuỳ Phong