Theo Hướng dẫn thẩm định của Cơ quan sáng chế và nhãn hiệu Mỹ (USPTO), thẩm định viên sẽ từ chối đơn đăng ký nhãn hiệu đối với tên giống cây trồng. Điều này có thể thấy rõ trong thông báo dự định từ chối ngày 20/11/2020 của USPTO đối với nhãn hiệu "VIETNAM'S ST25 RICE, DAC SAN SOC TRANG" của Công ty Transword Foods, Inc.
Ông Bảy lý giải thêm, hiện chỉ có giống lúa ST25 được cấp bằng bảo hộ của Cục trưởng Cục Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cho Doanh nghiệp tư nhân Hồ Quang Trí và tác giả giống lúa là ông Hồ Quang Cua, Trần Tấn Phương và bà Nguyễn Thị Thu Hương.
Có nghĩa là, nhóm tác giả có thể ngăn cấm việc khai thác, sản xuất hoặc nhân giống; chế biến để nhân giống; chào hàng hoặc tiếp thị loại giống này. Nhưng với sản phẩm là gạo, không thể cấp được bằng bảo hộ bởi khi doanh nghiệp thu mua thóc là sản phẩm thu hoạch từ lúa được gieo trồng từ hạt giống ST25 để xay xát và bán gạo ra thị trường, đương nhiên sản phẩm phải được gọi là gạo ST25. Đó là lý do trên thị trường hiện có rất nhiều loại gạo được quảng cáo là giống lúa ST25.
"Tóm lại, bảo hộ của nhà nước là đối với bản thân lúa giống, chứ không phải là gạo - sản phẩm chế biến sau thu hoạch. Trường hợp này, bất kỳ ai, kể cả Doanh nghiệp tư nhân Hồ Quang Trí cũng không thể được bảo hộ độc quyền dấu hiệu ST25 cho sản phẩm gạo", ông Bảy nhấn mạnh.
ST25 - giống gạo Việt Nam ngon nhất thế giới năm 2019, do kỹ sư Hồ Quang Cua cùng các cộng sự nghiên cứu và lai tạo. Đến năm 2020, gạo ST25 tiếp tục được đạt giải nhì trong cuộc thi gạo ngon này.
Phía Bộ Công Thương cho biết đã tư vấn cho doanh nghiệp ông Hồ Quang Cua để đăng ký thương hiệu ở Mỹ. "Ông Cua cần chứng minh mình là sở hữu của thương hiệu đó, ví dụ là người nghiên cứu, tạo ra giống gạo này, đưa đi thi và có giải gạo ngon nhất thế giới", ông Vũ Bá Phú - Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) nói với VnExpress hôm 22/4.
Một chuyên gia về sở hữu trí tuệ cho biết trong luật có quy định chống lại "bad faith" – không trung thực. Đây chính là hành vi đăng ký nhãn hiệu với mục đích ăn theo một nhãn hiệu có tiếng, hay mục đích đi trước nhằm trục lợi từ việc đăng ký nhãn hiệu để bán lại, hay đăng ký với mục đích không phù hợp, hoặc không để sử dụng. Do đó, nếu phía ông Cua khiếu nại thành công, các nhãn hiệu đăng ký ở Mỹ sẽ bị bác bỏ.
Bích Ngọc