5 câu hỏi tại sao (5 Whys): Bí quyết thiết lập mục tiêu hiệu quả, đẩy nhanh tiến độ gấp 21 lần

Quyết tâm thôi là chưa đủ, nếu bạn muốn mau chóng biến mọi dự định và ước mơ trở thành hiện thực thì việc thiết lập mục tiêu hiệu quả là vô cùng cần thiết. Theo nghiên cứu, hiểu rõ và áp dụng tốt phương pháp "5 Whys" chắc chắn sẽ giúp bạn giải quyết vấn đề này gấp 21 lần phương pháp thông thường. 

Phương pháp "5 Whys"là gì?

Hiểu đơn giản, "5 Whys" là một kỹ thuật phân tích, truy vấn nhằm xác định vấn đề và đi đến kết luận cụ thể (mà ở đây là thiết lập mục tiêu cá nhân). Điểm mấu chốt của phương pháp này nằm ở sự trung thực và cởi mở với chính bản thân. Mỗi câu trả lời sẽ dẫn đến một câu hỏi liên quan khác cho đến khi bạn xác định được mục tiêu cuối cùng.

Nói cách khác, để việc thiết lập mục tiêu đạt hiệu quả tốt nhất thì bạn buộc phải lắng nghe và hiểu rõ mong muốn thực sự của mình. Bởi lẽ con đường dẫn đến thành công sẽ đầy rẫy những rào cản khiến bạn mau chóng kiệt sức nếu không biết chắc điều mình đang theo đuổi là gì.

Trong phương pháp này, "5 Whys" mà bạn đặt ra cho chính mình sẽ thay đổi theo từng tình huống. Nhưng nhìn chung, chúng sẽ bao gồm những câu hỏi phổ biến sau đây:

Tại sao mình cần đặt ra mục tiêu này?

Trước hết, hãy tập trung vào lý do tại sao bạn nghĩ mình cần thiết lập mục tiêu này. Liệu nó sẽ mang lại cho bạn sự ổn định về tài chính hay bình yên trong tâm hồn? Hoặc nó chỉ đơn giản là một sở thích mà bạn muốn theo đuổi lâu dài?

Tại sao lại chọn mục tiêu này mà không phải là thứ khác?

Để đáp ứng nhu cầu của bản thân về tài chính hay tinh thần thì đều có rất nhiều cách, vậy lý do nào khiến bạn lựa chọn mục tiêu này?

Ví dụ nếu bạn đang phân vân giữa hội họa, âm nhạc, khiêu vũ, v.v. để thỏa mãn thú vui cá nhân thì đâu là quyết định cuối cùng và điều gì đã khiến bạn chọn sở thích đó?

Tại sao mục tiêu này lại có ảnh hưởng tích cực?

Câu hỏi thứ 3 nhấn mạnh vào tầm quan trọng của mục tiêu này. Liệu nó ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của bạn như thế nào? Hoặc sẽ giúp ích gì trên con đường sự nghiệp trong tương lai?

Tại sao mình không thể thành công nếu không có mục tiêu này?

Cụ thể, hãy tự hỏi bản thân tại sao mình không thể thành công trong công việc hay cuộc sống nếu không đặt ra mục tiêu này. Ở đây, bạn cần tìm ra những lý do rõ ràng, chính xác nhất vì nó sẽ củng cố niềm tin và tiếp thêm động lực để bạn đi theo lộ trình đã định.

Tại sao mục tiêu này khiến mình cảm thấy tốt hơn?

Suy cho cùng thì bất kỳ mục tiêu ngắn hạn hay dài hạn nào cũng đều nhằm thỏa mãn mong ước hay nhu cầu cá nhân. Vậy rốt cuộc thì tại sao một thú vui mới hay sự ổn định về tài chính hoặc tinh thần lại khiến bạn cảm thấy "đáng sống" hơn vậy?

Áp dụng phương pháp "5 Whys" như thế nào?

Để áp dụng hiệu quả phương pháp vô cùng thú vị này vào cuộc sống thực tế, hãy theo dõi ví dụ sau:

H 30 tuổi, là nhân viên văn phòng của một công ty khá nổi tiếng trong ngành. Mức lương của H đảm bảo cho anh ta một cuộc sống ổn định, tương đối nhàn hạ: thuê nhà, sống một mình, hàng ngày đi buýt, v.v.

Tuy nhiên, gần đây H đã suy nghĩ rất nhiều về việc có thêm nghề tay trái. Cụ thể, bắt đầu từ bước start-up tại nhà, điều hành hoạt động kinh doanh online và dần mở rộng quy mô theo thời gian… Để đi đến quyết định này, trước đó A đã áp dụng phương pháp "5 Whys":

Tại sao H cần thêm nguồn thu nhập khác?

H đã đính hôn và có dự định sẽ tổ chức đám cưới vào năm tới. Sau khi kết hôn, H muốn có xe hơi, nhà riêng … nên anh cần thêm nguồn thu nhập khác

Tại sao H không thể đáp ứng mọi nhu cầu tài chính bằng tiền lương tháng?

Mặc dù lương của H đủ để anh trang trải cho các nhu cầu tài chính thiết yếu cả khi đã kết hôn, nhưng H biết sẽ còn những khoản chi phí tốn kém như đám cưới, tuần trăng mật, xe hơi, nhà riêng, các chi phí hàng tháng khác …

Tại sao H lại lựa chọn kinh doanh start-up mà không phải lĩnh vực khác?

Là nhân viên của một công ty nổi tiếng, ít nhiều H đã có năng lực chuyên môn và kinh nghiệm làm việc nhất định. Việc lựa chọn start-up sẽ giúp H chủ động về các hoạt động kinh doanh của mình, cũng như linh hoạt trong giờ giấc mà vẫn tạo ra được nguồn thu đáng kể.

Tại sao giờ là thời điểm thích hợp để bắt đầu kinh doanh?

Trong bối cảnh đại dịch COVID-19 vẫn còn bao trùm khắp thế giới, H bị giảm lương thậm chí lo rằng mình có thể mất việc bất cứ lúc nào. Vậy nên anh không muốn chần chừ việc start-up thêm nữa.

Tại sao làm thêm nghề tay trái lại khiến cuộc sống của H "dễ thở" hơn?

Vì chính những mối bận tâm như trên nên sự ổn định về mặt tài chính chắc chắn sẽ giúp H an tâm hơn.

Theo đó, H sẽ trả lời lần lượt từng câu hỏi và thậm chí còn có thể nghĩ ra thêm nhiều câu nữa trước khi "đưa ra quyết định cuối cùng" mục tiêu khởi nghiệp của mình. Lúc này, H đã có bức tranh toàn cảnh, sắc nét về nhu cầu của bản thân, từ đó kiên định theo đuổi con đường đã vạch sẵn.

Tương tự, nếu bạn cũng bắt tay vào suy nghĩ và áp dụng phương pháp "5 Whys" giống như H thì việc thiết lập mục tiêu hiệu sẽ chỉ còn là chuyện nhỏ.

Có thể thấy, "5 Whys" là một bước đặc biệt quan trọng trong quá trình xác định và thiết lập mục tiêu. Nếu áp dụng tốt kỹ thuật này, toàn bộ quá trình biến ước mơ thành sự thật sau đó cũng sẽ dễ dàng hơn nhiều. Ngoài ra, việc thực hiện phương pháp này không hề khó hay mất thời gian, chỉ cần bạn chăm chú lắng nghe và thành thật với chính bản thân mình là đủ.